HARI SREENIVASAN: Prezydent Xi Jinping otworzył dziś odbywający się dwa razy na dekadę Kongres Komunistycznej Partii Chin, wymieniając swoje osiągnięcia podczas swojej pierwszej pięcioletniej kadencji i wyrażając swoją wizję kierunku, jaki ma nadzieję obrać dla swojego narodu.
Ale nie da się opisać słowami, że Xi ugruntowuje swoją władzę w sposób, jakiego nie udało się żadnemu chińskiemu przywódcy od dziesięcioleci.
Relacjonuje William Brangham.
WILLIAM BRANGHAM: Brawa, muzyka i powitanie godne wiodącej roli, jaką Xi Jinping przyjął, odkąd pięć lat temu został mianowany szefem partii.
Otworzył dzisiejsze obrady, chwaląc wprowadzone przez siebie reformy i ogłaszając – cytuję – „nową erę dla Chin”.
PREZYDENT XI JINPING, Chiny (przez tłumacza): Naród chiński zrobił wielki krok naprzód, od upadku historii nowożytnej do radykalnej zmiany swojego losu i ciągłego postępu w kierunku dobrobytu.
WILLIAM BRANGHAM: Przez ponad 3 i pół godziny Xi Jinping przedstawiał swoją wizję przekształcenia liczącego 1,4 miliarda narodu narodu w to, co nazywa – cytuję – „wielkim nowoczesnym krajem socjalistycznym” w ciągu następnych trzech dekad.
PREZYDENT XI JINPING (przez tłumacza): Osiągnięcie wielkiego odrodzenia narodu chińskiego nie będzie łatwe. Aby to osiągnąć, potrzeba czegoś więcej niż tylko uderzeń bębna i uderzeń gongu. Cała partia musi być przygotowana na podejmowanie coraz cięższych wysiłków.
WILLIAM BRANGHAM: Susan Shirk jest prezesem Centrum Chin XXI wieku na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego.
Zuzanna SHIRK, Uniwersytet Kalifornijski w San Diego: Xi Jinping ma wizję roli Chin w świecie, która jest znacznie ambitniejsza niż wszystko, co widzieliśmy wcześniej, mówiąc o Chinach zmierzających w stronę centrum świata i posiadających znacznie większe wpływy niż wcześniej.
WILLIAM BRANGHAM: W swoim przemówieniu Xi w dużej mierze zignorował kwestię reform politycznych w Chinach, nie wspomniał o prezydencie Trumpie ani o programie broni nuklearnej Korei Północnej.
Jednak w rzadkim posunięciu przyznał, że wraz ze osłabieniem światowego popytu chińska gospodarka oparta na eksporcie stoi przed wyzwaniami.
PREZYDENT XI JINPING (przez tłumacza): Chociaż ogólne siły produkcyjne Chin znacznie się poprawiły, a w wielu obszarach nasze zdolności produkcyjne są najlepsze na świecie, najważniejszym problemem jest to, że nasz rozwój jest niezrównoważony i niewystarczający.
WILLIAM BRANGHAM: Xi był jednym z pierwszych zagranicznych przywódców, którzy spotkali się z prezydentem Trumpem.
PREZYDENT DONALD TRUMP: Moim zdaniem stosunki nawiązane przez prezydenta Xi i mnie są wyjątkowe.
WILLIAM BRANGHAM: Było zdecydowanie cieplej niż poprzednia krytyka Trumpa pod adresem Chin oraz ich polityki gospodarczej i handlowej.
Jednak inni urzędnicy amerykańscy są bardziej krytyczni wobec działań Pekinu.
REX TILLERSON, Sekretarz stanu: Chiny, choć czynią postępy wraz z Indiami, zrobiły to w mniej odpowiedzialny sposób.
WILLIAM BRANGHAM: Sekretarz stanu Rex Tillerson skrytykował dziś agresywne przejawy potęgi gospodarczej i militarnej Chin, w szczególności ich ekspansję na sztucznych wyspach na Morzu Południowochińskim.
REX TILLERSON: Nie cofniemy się przed wyzwaniami, jakie Chiny stawiają porządkowi opartemu na zasadach, ani przed sytuacjami, w których podważają one suwerenność krajów sąsiednich i stawiają w niekorzystnej sytuacji Stany Zjednoczone i naszych przyjaciół.
Zuzanna SHIRK: Myślę, że są rzeczy, które powinny nas niepokoić w chińskiej polityce zagranicznej, a które są głównie związane z kwestiami suwerenności morskiej i pewnego rodzaju zastraszaniem w Azji, ale globalne ambicje mogą okazać się pozytywne.
WILLIAM BRANGHAM: Susan Shirk twierdzi, że Chiny wypełniły lukę powstałą po wycofaniu się Stanów Zjednoczonych z globalnych porozumień, takich jak Partnerstwo Transpacyficzne i Porozumienie Klimatyczne z Paryża.
Być może najważniejszą rzeczą do obserwacji w nadchodzących dniach będzie to, kogo Xi wybierze na swojego prawdopodobnego następcę.
Zuzanna SHIRK: Dlatego dziś wiele spekuluje się, że może on, podobnie jak Putin, próbować utrzymać się na stanowisku dłużej niż normalną kadencję lub rządzić za kulisami nawet po przejściu na emeryturę.
WILLIAM BRANGHAM: Prezydent Trump uda się w przyszłym miesiącu do Pekinu, aby spotkać się z Xi.
W PBS NewsHour jestem William Brangham.
Pozycja Xi Jinping świętuje rozwój Chin – i swój własny pojawił się jako pierwszy Godzina wiadomości PBS.
